Zondag 9 juni 2013
Persbericht n.a.v. van de Walk for Nature Willebringen
Vandaag vond in Willebringen de 14de Walk for Nature plaats. Hierbij stelt Natuurpunt het belang van Natuur en Landschap voor de samenleving in de kijker.
In de ochtend barstte de parochiezaal van Willebringen uit de voegen met meer dan 100 deelnemers aan het Symposium met als thema: Valleien als dragers van de biodiversiteit.
Ook de ruilverkaveling Willebringen kwam aan de orde. Hugo Abts voorzitter van Natuurpunt Oost-Brabant onderlijnde de noodzaak om van een vastgesteld consensusplan tot concrete realisaties op het terrein te komen. In de namiddag kwamen meer dan 1000 mensen genieten van het unieke landschap van Mene-Jordaan waar Natuurpunt inmiddels een reservaat van meer dan 100 ha heeft uitgebouwd.
De kleurrijkdom van deze percelen steekt schril af tegen de biologische armoede van de percelen daarbuiten. Dit werd nog sterk in de kijker gesteld door de actie van de Boerenbond die spandoeken aanbracht, dikwijls op de grenzen van de Natuurpunt-percelen, met teksten als "Dit landschap wordt je gratis aangeboden door de landbouw" of op een monotone akker: "Hier doet de boer aan natuurbeheer". Voor leerzaamheid van de dag kon er geen beter initiatief genomen worden. Voor alle deelnemers werd op deze manier op een vriendelijke manier duidelijk gemaakt waarover het gaat. Monotone biologische woestijnen of gebieden rijk aan biodiversiteit en belevingswaarde.
Door deze spandoeken werd de inzet van Natuurpunt voor natuur en landschap extra benadrukt. Dit was ook het gevoel dat bij de deelnemers heerste. De organisatoren zijn ook blij dat de betrokkenen duidelijk verantwoordelijkheid willen opnemen voor landschap en biodiversiteit. De soorten van de akkernatuur zoals de grauwe gors, de veldleeuwerik en de patrijs kunnen er in de toekomst maar wel mee varen. Ook hier is het punt om dit te toetsen op de praktijk op het terrein.
Tav de ruilverkaveling Willebringen is de inzet van Natuurpunt Velpe-Mene dan ook om binnen de economie van dit plan, dat we als een consensus van de betrokken actoren en een contract beschouwen, hieraan constructief mee te werken.
We gaan voor een gelijktijdige inzet in elke fase gelijk oplopend van de verschillende maatregelen (natuur en landschap en harde maatregelen steeds). We pleiten voor het nodige maatwerk gebaseerd op de potenties en synergieën op het terrein (de lessen van natuurontwikkeling in Hoegaarden), maatregelen die garanties bieden voor duurzaamheid op het terrein – want met papieren en pseudo-realisaties redt men niet de biodiversiteit – en met de nodige aandacht voor een reeks op te lossen pijnpunten binnen de economie van het plan om te komen tot:
voor Natuurpunt is het essentieel dat de agrarische structuur na de ruilverkaveling Willebringen meer dan in Hoegaarden beantwoordt aan de uitgangsvoorwaarden voor duurzaamheid naar erosiebestrijding en het garanderen van hydraulische ruwheid door structurele maatregelen,
en dat gekomen wordt tot een duurzame en vaste structuur voor natuur en voor landschappelijke basiskwaliteit in het agrarisch gebied en tot een versterkt landschap met kwaliteitsvolle open ruimten met het behoud van een netwerk onverharde en semi-verharde wegen, met een landschappelijke inpassing van landbouwwegen en maatregelen om sluipverkeer tegen te gaan.
Natuurpunt Velpe Mene staat er ook op dat de keuzes die in het goedgekeurde plan gemaakt zijn om te komen tot ingerichte en duurzame robuuste natuurcomplexen in de valleien én op de valleiflanken ook volledig in de praktijk gebracht worden.
Het advies 'Pleidooi voor een geïntegreerde aanpak van landinrichting, land- en waterbeheer, landschapsversterking en versterking van de biodiversiteit in de open ruimte. Op zoek naar win/win benadering en benutten van de kansen voor de toekomst' in deze is bekend en is nog steeds actueel. Het staat al jaren op onze website: www.velpe-mene.be/RVKwillebringen-adviesNP.htm
Hierin is zowel een advies op hoofdlijnen opgenomen en daarna een technische maatuitwerking voor alle deelgebieden dat zich kadert in de economie van het plan dat we als een consensus zien.
De mate in dewelke met deze technische maatuitwerking gebaseerd op terreinkenmerken en ecologische potenties en randvoorwaarden rekening zal gehouden worden, zal bepalen of de complexen Aardgat , Snoekengracht, vallei van Jordaan en Mene als eldorado's voor de kwelgevoelige vegetaties met kalkinvloed en zelfs kalktufgebieden eilandjes blijven of kunnen uitgroeien tot unieke complexen. Dit zal ook bepalen of er unieke kalkgraslanden en soortenrijke schrale droge graslanden zoals nu in Rosdel op enige schaal kunnen ontwikkeld worden in het Hazenberg-Molensteencomplex, de flanken van Mene-Jordaan, Terrassenlandschap in Kumtich en het complex Vondelbeek-Kop van Koutemveld. En of er echt structurele maatregelen komen voor de akkernatuur: Pas als dit gebeurd is zullen spandoeken van de Boerenbond over natuur en landschap enige geloofwaardigheid hebben. Op dat ogenblik willen we een Walk for Nature te samen met de boeren en de Boerenbond organiseren.
Het goedgekeurd ruilverkavelingsplan Willebringen biedt een basis voor een geïntegreerde benadering en kansen voor win/win situaties. Het komt er nu op om de stap te zetten van papieren plan naar realisatie op het terrein in de geest van het plan en in uitvoering van de afspraken en consensus die er over dit plan ontstaan Mits duidelijk gebiedsgericht maatwerk naar optimalisatie in functie van de terreinpotenties naar duurzame natuur zullen de complexen Aardgat, Snoekengracht, Vallei van Jordaan en Mene kunnen uitgebouwd worden als eldorado's voor de kwelgevoelige vegetaties met kalkinvloed tot unieke complexen i.p.v. kleine eilandjes die niet te bufferen zijn.
Zullen er unieke kalkgraslanden en soortenrijke schrale droge graslanden zoals nu in Rosdel op enige schaal kunnen ontwikkeld worden in het Hazenberg-Molensteencomplex, de flanken van Mene-Jordaan-Pertseveld-Willebringenbos, Zegelberg-Wijttebroek, Terrassenlandschap en complex Vondelbeek-Kop van Koutemveld.
Zullen er echt structurele maatregelen komen voor de akkernatuur?
Groot punt van zorg blijft wel de mitigerende maatregelen naar schaalvergroting en de landschappelijke kwaliteit buiten de natuurgebieden.
De ruilverkaveling blijft een boom van goed en kwaad met kansen en bedreigingen. Maar zonder ruilverkaveling zal de autonome schaalvergroting ook doorgaan zonder mitigerende maatregelen.
Het plan biedt kansen maar de praktijk is steeds weerbarstig. Nu zal het van de mensen afhangen die in het proces van dit plan naar de realisatie op het terrein moeten gaan. Wij hebben geleerd uit de lessen van Hoegaarden en Vissenaken. Een meer synergetische aanpak van in het begin van de planuitvoering waarbij uitgegaan wordt van de legitimiteit van de doelstellingen ook tav biodiversiteit en landschap en van de economie van het plan zou voor het geheel van de planrealisatie een opsteker zijn. Wij steken onze handen uit om de kansen die er zijn optimaal en met maatwerk in te vullen op basis van de economie en de consensus van het plan. Belangrijke voorwaarde om te lukken is een attitude waarbij natuur meer is dan een restpost die ingevuld wordt als al de rest reeds gerealiseerd is.
Hugo Abts |
